Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” đã chỉ rõ: “…công tác xây dựng tổ chức đảng, phát triển đảng viên ở một số địa bàn và trong các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp ngoài nhà nước còn khó khăn. Nhiều trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố không phải là đảng viên” . Với mục tiêu tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước và chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội; phát huy quyền làm chủ của nhân dân…Nghị quyết đã đưa ra một số giải pháp trong đó có việc rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của các loại hình tổ chức cơ sở đảng theo hướng tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng ở cơ sở. Nhanh chóng khắc phục tình trạng thôn, tổ dân phố chưa có tổ chức đảng và sơ kết, đánh giá vai trò trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố không phải là đảng viên để có giải pháp phù hợp trong việc bố trí, giới thiệu đảng viên ứng cử.

          Huyện Yên Sơn nằm ở phía Tây Nam tỉnh Tuyên Quang, trong những năm qua huyện đã thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, các chỉ đạo của tỉnh Tuyên Quang về nâng cao hiệu quả hoạt động của thôn, góp phần phát huy dân chủ, phát triển kinh tế - xã hội. Huyện luôn xác định trưởng thôn là người có vai trò rất quan trọng trong việc vận động nhân dân của thôn tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cấp trên giao và các mặt hoạt động của thôn. Thực tiễn cho thấy, nếu trưởng thôn là đảng viên thì việc gắn chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào hoạt động của thôn có nhiều thuận lợi, trường hợp trưởng thôn chưa là đảng viên thì sẽ gặp khó khăn nhất định, vì thế huyện đã chú trọng công tác phát triển đảng viên ở thôn, tập trung vào đội ngũ trưởng thôn, hướng đến 100% trưởng thôn là đảng viên.
          Ngày 28/5/2020 Ban Thường vụ Huyện ủy Yên Sơn đã ban hành Kế hoạch số 159-KH/HU về khắc phục trưởng thôn chưa là đảng viên, theo đó chỉ đạo Đảng ủy các xã tích cực thực hiện các giải pháp để bố trí, sắp xếp, kiện toàn trưởng thôn là đảng viên. Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của huyện, Đảng ủy các xã đã tích cực rà soát, đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ khắc phục việc các thôn có trưởng thôn chưa là đảng viên. Tính đến hết tháng 3/2021, toàn huyện có 335/335 thôn có chi bộ, trong đó có 308 trưởng thôn là đảng viên (đạt 91,94%), tăng 10 người so với thời điểm cuối tháng 12/2020. Kết quả trên cho thấy chủ trương, biện pháp khắc phục trưởng thôn chưa là đảng viên của huyện đã mang lại hiệu quả tích cực, bên cạnh đó là sự quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp từ huyện đến cơ sở. Tuy nhiên, vẫn còn 27 trưởng thôn chưa phải là đảng viên (chiếm 8,06%), một số xã có số lượng trưởng thôn chưa là đảng viên còn nhiều như: xã Đội Bình 03 người; xã Xuân Vân 10 người.
          Hiện trạng còn một số xã trưởng thôn chưa phải là đảng viên có nhiều nguyên nhân trong đó tập trung vào một số nguyên nhân chủ yếu như: một số trưởng thôn không đủ điều kiện hoặc không có nguyện vọng vào Đảng; việc hoàn thiện hồ sơ đề nghị kết nạp đảng tại một số chi bộ còn chậm; đa số đảng viên trong chi bộ là người cao tuổi; sự phát triển khá mạnh của các khu công nghiệp, đô thị hóa đã thu hút một lượng lớn lao động trẻ tuổi trong các vùng nông thôn trong đó có nhiều đảng viên tham gia; một số đồng chí đảng viên được giới thiệu bầu làm trưởng thôn nhưng không trúng cử…
          Trong thời gian tới, để khắc phục triệt để tình trạng trưởng thôn chưa phải là đảng viên, huyện Yên Sơn xác định cần thực hiện một số nhiệm vụ cơ bản sau:
          Một là, tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác phát triển đảng viên ở thôn nói chung và bố trí, sắp xếp, bổ sung cán bộ thôn là đảng viên nói riêng; thường xuyên tiến hành rà soát việc bố trí trưởng thôn là đảng viên trên địa bàn huyện, tiếp tục thực hiện quyết liệt, có hiệu quả Kế hoạch số 159-KH/HU ngày 28/5/2020 của Ban Thường vụ Huyện ủy về khắc phục trưởng thôn chưa là đảng viên. Có biện pháp tuyên truyền, quán triệt để cán bộ, đảng viên đặc biệt là quần chúng nhân dân nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc trưởng thôn là đảng viên sẽ giúp nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động của đội ngũ cán bộ thôn, góp phần giữ ổn định an ninh trật tự và phát triển kinh tế - xã hội của thôn.
          Hai là, thực hiện tốt công tác phát triển đảng viên ở thôn thông qua việc giao chỉ tiêu phát triển đảng nhằm đề cao trách nhiệm của Đảng ủy các xã, chi ủy chi bộ các thôn; định hướng thôn phát hiện những quần chúng ưu tú, có năng lực, được nhân dân tín nhiệm để bồi dưỡng kết nạp đảng, quy hoạch vào các vị trí lãnh đạo thôn. Đối với các trưởng thôn chưa phải là đảng viên cần có biện pháp tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục để họ thấy được những lợi ích trước mắt và lâu dài khi được đứng trong hàng ngũ của đảng phục vụ nhân dân; tiếp tục hướng dẫn Ban Công tác Mặt trận, các đoàn thể, hội ở thôn về công tác bồi dưỡng, giới thiệu quần chúng ưu tú cho Đảng.
          Ba là, tiếp tục hướng dẫn cán bộ thôn về kỹ năng, phương pháp, nghiệp vụ để lãnh đạo tổ chức Đảng, đoàn thể, nhân dân ở thôn; thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ, cập nhật kiến thức cho đội ngũ bí thư chi bộ, trưởng thôn và lãnh đạo các đoàn thể, hội ở thôn.
          Với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt và những biện pháp cụ thể, thiết thực trong thời gian tới huyện Yên Sơn sẽ khắc phục được trưởng thôn chưa là đảng viên. Qua đó sớm đưa Nghị quyết đại hội Đảng các cấp vào cuộc sống, bảo đảm sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
 
Tài liệu tham khảo:
- Nghị quyết số Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”
- Báo cáo số 49-BC/HU ngày 25/3/2021 của huyện ủy Yên Sơn về khắc phục trưởng thôn chưa là đảng viên.