Vào những ngày cuối năm 2020, khí thế thi đua trên tất cả các lĩnh vực ở Thái Bình - một xã nằm ở phía Đông Bắc của huyện Yên Sơn náo nức hơn hẳn so với nhiều địa phương khác, bởi đời sống vật chất, tinh thần người dân nơi đây ngày càng được nâng cao hơn, đảng bộ, chính quyền, các ban ngành đoàn thể từ xã đến thôn bản và nhân dân các dân tộc xã Thái Bình luôn phát huy tinh thần đoàn kết, tiếp tục nhân lên những thành quả sau gần 10 năm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) và năm đầu tiên xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. 
 

       Một tuyến đường liên thôn tại xã Thái Bình                   
 

          Nhìn lại thời gian từ khi bắt đầu thực hiện (năm 2011) xã mới đạt 4/19 tiêu chí. Sau 8 năm (năm 2019) xã đã hoàn thành 19/19 tiêu chí xây dựng NTM. Tuy nhiên, đa phần các tiêu chí đánh giá mới chỉ đảm bảo ở mức đạt theo bộ tiêu chí xây dựng NTM giai đoạn này. Đây là thách thức rất lớn, bởi để trở thành NTM kiểu mẫu vào năm 2021 các tiêu chí phải đạt chuẩn NTM nâng cao và đáp ứng các nhóm tiêu chí: sản xuất, thu nhập, hộ nghèo, giáo dục, y tế, văn hóa, môi trường, an ninh trật tự, hành chính công.
          Nhằm nâng cao đời sống vật chất của người dân nông thôn, Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM nâng cao xã Thái Bình xác định, trước tiên là tiếp tục khai thác những tiềm năng sẵn có của địa phương, trong đó tập trung khuyến khích, định hướng người dân phát triển kinh tế hộ gia đình bằng cách nhân rộng những mô hình áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, thị trường hàng hóa một cách bền vững. Sau một thời gian triển khai với những cách làm sáng tạo, cụ thể, cũng như sự đồng lòng của nhân dân xã Thái Bình bứt phá đi lên. Kinh tế - xã hội phát triển, người dân đã chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng hàng hóa. Đến nay, xã đã xây dựng được các mô hình vườn mẫu, thôn mẫu, nhà mẫu như mô hình rau sạch Thái Bình Xanh; vườn nhãn kiểu mẫu, nuôi ong lấy mật... Ngoài hơn 241,1 ha lúa mỗi năm cho sản phẩm hơn 65,3 tạ lúa 1 ha mỗi vụ, là lượng nông sản, rau xanh chất lượng cung cấp cho thị trường và các sản phẩm lâm nghiệp, chăn nuôi hàng hoá. Từ khi đạt chuẩn nông thôn mới đến nay, Thái Bình là địa bàn phát triển nhiều hàng hóa chất lượng, như nhãn, táo, ổi, nuôi ong, lợn.., cây lương thực (lúa, ngô), cây công nghiệp (đậu, lạc, mía...) và nuôi thủy sản...những sản phẩm đã hỗ trợ tích cực cho đời sống nhân dân, bởi đây là lượng hàng hóa đã và đang còn  tiếp tục vươn ra nhiều thị trường trong và ngoài tỉnh. Trên cơ sở đó, xã tiến hành lựa chọn, đăng ký thương hiệu sản phẩm như nhãn Bình Ca; rau Thái Bình Xanh…
          Từ đó, người dân Thái Bình đang vươn lên làm giàu, xã đã xóa xong hộ nghèo, chỉ còn 08 hộ đang hưởng bảo trợ xã hội chiếm 0,6%, 26 hộ cận nghèo chiếm tỷ lệ 2,0%. 100% người trong độ tuổi lao động có việc làm, thu nhập bình quân đầu người năm 2020 đạt 44,2 triệu đồng/người (khi đạt chuẩn NTM năm 2019 thu nhập bình quân đầu người là 39,6 triệu đồng); 100% học sinh trong độ tuổi đều được đến trường; trạm y tế có đủ điều kiện khám, chữa bệnh cho nhân dân. Thiết chế văn hóa đáp ứng yêu cầu sinh hoạt văn hóa, thể dục thể thao của người dân; xã không có khiếu kiện đông người trái pháp luật… Đây được coi là thành công bước đầu để chạm tới chuẩn NTM kiểu mẫu. 

           Thông qua hình thức Nhân dân làm Nhà nước hỗ trợ chung sức xây dựng nông thôn mới, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đoàn hội, các tuyến giao thông, đường nội đồng, nhà văn hóa thôn và nhiều công trình ở Thái Bình đã được đầu tư nâng cấp. Trong đó, tỷ lệ đường trục thôn, bản và đường liên thôn, bản được cứng hóa 80%; tỷ lệ đường trục chính nội đồng được cứng hóa là 72%, đảm bảo vận chuyển hàng hóa thuận tiện quanh năm.
            Sau 01 năm kể từ khi xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, cùng với sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp, các ngành và sự vào cuộc chủ động, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong xã, đến nay xã Thái Bình đã đạt 18/18 tiêu chí theo quy định của bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng nông thôn mới nâng cao. Đặc biệt  các tiêu chí: tiêu chí số 2 về Giao thông; tiêu chí số 3 về Thuỷ lợi; tiêu chí số 4 về Điện; tiêu chí số 9 về Nhà ở dân cư; tiêu chí số 10 về Thu nhập; tiêu chí số 11 về Hộ nghèo; tiêu chí số 12 về Lao động có việc làm; tiêu chí số 13 về Tổ chức sản xuất; tiêu chí số 14 về Giáo dục và đào tạo; tiêu chí số 17 về Môi trường và an toàn thực phẩm được xã duy trì, củng cố, nâng cao.
          Kết quả gần 10 năm thực hiên Chương trình xây dựng nông thôn mới và 01 năm xây dựng nông thôn mới nâng cao của xã Thái Bình có sự quan tâm chỉ đạo sát sao, thường xuyên của các sở, ban, ngành trong tỉnh và Huyện ủy, UBND huyện Yên Sơn. Quá trình triển khai thực hiện đã phát huy được tinh thần dân chủ của nhân dân trong xã; các vấn đề quan trọng đều được đưa ra thảo luận, bàn bạc, niêm yết công khai để cán bộ và nhân dân trong xã tham gia ý kiến; việc triển khai được thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả.
          Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới được thực hiện thường xuyên, qua đó nhận thức của nhân dân về xây dựng nông thôn mới được nâng lên, tạo sự đồng thuận cao, phát huy tốt các nguồn lực, nhân dân  tích cực tham gia thực hiện. Cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi phục vụ cho nhu cầu của nhân dân trên địa bàn được đầu tư xây dựng, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân từng bước được nâng lên (thu nhập bình quân đầu người đạt 44,2 triệu đồng/năm), tỷ lệ hộ khá, giàu tăng lên, bộ mặt nông thôn có nhiều chuyển biến tích cực. Đây là những thành quả và kinh nghiệm để Thái Bình tiếp tục nâng cao hơn nữa các tiêu chí NTM trong thời gian tiếp theo, xứng đáng là một trong những xã đi đầu trong đạt chuẩn NTM kiểu mẫu của Yên Sơn vào năm 2021.
 

Thạc sĩ Phạm Thị Huệ
Trường khoa Nhà nước và pháp luật
 

Tài liệu tham khảo: Báo cáo kết quả xây dựng nông thôn mới nâng cao năm 2020 của xã Thái Bình, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang