Sơn Dương là huyện miền núi nằm ở phía Nam tỉnh Tuyên Quang, cách trung tâm thành phố Tuyên Quang 30 km về phía Đông Nam.Toàn huyện có 31 đơn vị hành chính cấp xã (30 xã, 01 thị trấn); 400 thôn, tổ dân phố(375 thôn, 25 tổ dân phố; đã thực hiện sáp nhập giảm 24 thôn); trong đó: có18 xã khu vực I với 9 thôn có tỷ lệ hộ dân tộc thiểu số từ 15 % trở lên;06 xã khu vực II với 22 thôn đặc biệt khó khăn, 07 xã khu vực III có 57 thôn đặc biệt khó khăn. Trong những năm gần đây Huyện đoàn Sơn Dương đã tích cực triển khai các giải pháp cụ thể, cách làm hay nhằm phát huy vai trò của lực lượng thanh niên, đặc biệt là đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của huyện và phấn đấu hoàn thành các tiêu chí Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới.
 

         Tuổi trẻ Sơn Dương chung tay bảo vệ môi trường với mô hình thùng rác phân loại rác thải
tại xã Thiện Kế, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang

            Là địa bàn có số lượng người dân tộc thiểu số sinh sống tập trung khá lớn, với 21.497 hộ và 93.175 khẩu, chiếm 45,6 % tổng dân số toàn huyện. Trong đó, có 4.468 đoàn viên là người dân tộc thiểu số sinh sống chủ yếu ở khu vực nông thôn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Vì thế, phát huy được vai trò của đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số sẽ góp phần không nhỏ trong quá trình xây dựng phát triển kinh tế- xã hội của địa phương. Xác định được tầm quan trọng đó, từ năm 2014 đến năm 2020, Ban Thường vụ Huyện đoàn đôn đốc, hướng dẫn các cơ sở đoàn đảm nhận thực hiện các công trình, phần việc thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội và vận động đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số tham gia các chương trình, hoạt động thiết thực như: 

          Trong hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội: tích cực vận động đoàn viên khu vực nông thôn, đặc biệt là đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất;phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể mở 43 lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho 4.150 lượt đoàn viên thanh niên; đến nay toàn huyện có 05 tổ hợp tác, 06 câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế, trên 100 mô hình kinh tế thanh niên, trong đó có 65 mô hình của thanh niên dân tộc thiểu số; có 03 đồng chí được nhận giải thưởng Lương Đình Của nhà nông trẻ xuất sắc do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trao tặng; hướng dẫn xây dựng dự án và lựa chọn 06 mô hình kinh tế của thanh niên nông thôn (trong đó có 03 mô hình của thanh niên dân tộc thiểu số) tín chấp qua vốn vay 120 trị giá 670 triệu đồng, 15 mô hình vay vốn khởi nghiệp, trị giá 900 triệu đồng (trong đó có 09 mô hình của thanh niên dân tộc thiểu số).

          Đoàn viên thanh niên tích cực giữ gìn, phát huy văn hóa truyền thống:tham gia thành lập các câu lạc bộ (CLB) văn nghệ ở thôn, xã như: CLB “Đàn hát dân ca” xã Phúc Ứng; CLB “Soọng cô” của dân tộc Sán Dìu, xã Ninh Lai và Sơn Nam; CLB “Sình ca”của dân tộc Sán Chay, CLB “Hát then - Đàn tính”của dân tộc Tày các xã Trung Yên, Tân Trào.Hằng năm các Câu lạc bộ tham gia Hội thi liên hoan văn nghệ quần chúng của huyện và tỉnh đạt nhiều giải thưởng cao, tạo điều kiện gìn giữ văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.

          Trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới ĐVTN dân tộc thiểu số huyện Sơn Dương đã có rất nhiều đóng góp nhằm hiện thực hóa mục tiêu của chương trình như:các cơ sở Đoàn thường xuyên tổ chức thăm hỏi, động viên, giúp đỡ hộ gia đình đoàn viên thanh niên là người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống, bằng nhiều hình thức giúp đỡ như: tặng giống cây trồng, vật nuôi cho 65 hộ gia đình thanh niên dân tộc thiểu số, trị giá trên 60 triệu đồng, hỗ trợ ngày công làm mới và sửa chữa nhà ở, hỗ trợ vay vốn phát triển sản xuất,... Qua đó, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo là thanh niên dân tộc thiểu số qua các năm trên địa bàn huyện.Hằng năm, các cơ sở Đoàn triển khai thực hiện có hiệu quả "Tháng Thanh niên" và "Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè", thu hút hàng nghìn lượt đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số tham gia; phối hợp tặng quà, tổ chức khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp phát thuốc miễn phí cho hàng nghìn người là dân tộc thiểu số; tuyên truyền, vận động 328 đoàn viên, thanh niên là dân tộc thiểu số tham gia hiến máu tình nguyện...

          Xây dựng 16 công trình thanh niên cấp huyện, tiêu biểu là công trình “Cổng chào trung tâm huyện Sơn Dương”; đề án “trồng hoa và cây bóng mát hai bờ sông Phó Đáy, đoạn qua thị trấn Sơn Dương”; tuyến đường “Sáng - Xanh - Sạch đường quê nông thôn mới”; tiêu biểu tham gia làm mới 18 nhà văn hóa thôn, tổ dân phố; cải tạo, chỉnh trang được 74 nhà văn hóa thôn; xây dựng 38 công trình “Thắp sáng đường quê”, 33 khu vui chơi cho thiếu nhi tại các xã..., làm 75 km đường bê tông nông thôn; lắp đặt 32km cấu kiện mương bê tông; tu sửa, đắp lề đường 56km đường giao thông nông thôn.

          Để huy động nguồn lực tham gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn, Huyện đoàn đã chủ động kết nối với các đơn vị trong và ngoài tỉnh tổ chức các hoạt động tình nguyện, an sinh xã hội trên địa bàn, huyện đoàn Sơn Dương đã kết nối với 15 đơn vị trong và ngoài tỉnh về tình nguyện tại địa phương và phối hợp tổ chức có hiệu quả, thiết thực các hoạt động an sinh xã hội trên địa bàn, với tổng kinh phí trên 2,2 tỷ đồng.Thông qua đó đã phát huy tinh thần tình nguyện của thanh niên, khẳng định được vai trò của thanh niên trong tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện vì cộng đồng, chung sức xây dựng nông thôn mới. Từ những kết quả trên đã góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, đặc biệt là đóng góp tích cực vào việc hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện.

          Bên cạnh những kết quả đạt được, trong công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số thực hiện phong trào xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Sơn Dươngvẫn còn một số hạn chế như: việc tổ chức các hoạt động tình nguyện tham gia xây dựng nông thôn mới chưa thường xuyên, chủ yếu theo các đợt hoạt động cao điểm do đoàn cấp trên phát động. Tỷ lệ thu hút tập hợp thanh niên tham gia các hoạt động tình nguyện còn thấp; còn một bộ phận không nhỏ thanh niên dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện vẫn chưa được tập hợp vào tổ chức đoàn, hội; một số thanh niên dân tộc thiểu số còn trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của nhà nước, chưa tích cực tự vươn lên…

          Để nâng cao hơn nữahiệu quả công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số thực hiện phong trào xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện trong những năm tới, thiết nghĩ cần đẩy mạnh thực hiện một số giải pháp sau:

          Một là, bên cạnh các hoạt động thường xuyên do đoàn, hội tổ chức cần quan tâm chú ý các hoạt động đặc thù của thanh niên dân tộc thiểu số như thành lập và duy trì hiệu quả các mô hình câu lạc bộ hát các làn điệu dân tộc (như: hát Then của dân tộc Tày, hát Sình ca của dân tộc Sán Chay, hát Soọng cô của dân tộc Sán Dìu, hát Páo dung của dân tộc Dao…), câu lạc bộ thanh niên sử dụng ngôn ngữ dân tộc, câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế giỏi... để có những sự hỗ trợ tích cực và phù hợp nhằm tăng cường uy tín và ảnh hưởng của tổ chức đoàn, hội đối với thanh niên dân tộc thiểu số.

          Hai là, tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao hướng về cơ sở, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, qua đó lồng ghép công tác tuyên truyền bài trừ mê tín, dị đoan và các hủ tục lạc hậu; thực hiện nếp sống văn minh, tiết kiệm trong việc cưới, việc tang; phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội; đẩy mạnh khai thác các nhà văn hoá, điểm vui chơi cộng đồng phục vụ thanh thiếu nhi và các tầng lớp nhân dân; gắn chặt công tác tuyên truyền với công tác củng cố cơ sở, tập trung cơ sở yếu kém, nơi có điểm nóng. Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn, hội là người dân tộc thiểu số; chú trọng việc xây dựng và nhân rộng các điển hình tiên tiến trong thanh niên dân tộc thiểu số trên các lĩnh vực.

          Ba là, tăng cường phối hợp với các ngành để tạo điều kiện cho đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số được học tập nâng cao trình độ văn hoá, học nghề, nắm vững kiến thức khoa học, kinh tế, vay vốn và giải quyết việc làm, phát triển kinh tế.

          Xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị. Trong đó, đoàn viên, thanh niên là lực lượng xung kích, đi đầu trong việc phấn đấu hoàn thành các tiêu chí trong Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Để khẳng định được vị trí đó, đoàn viên, thanh niên huyện Sơn Dương thi đua thực hiện có hiệu quả các nội dung trong phong trào xây dựng nông thôn mới; trong đó, không thể thiếu vai trò quan trọng của đoàn viên, thanh niên là người dân tộc thiểu số.Với tinh thần “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”; tuổi trẻ huyện Sơn Dương đang từng ngày nỗ lực cùng nhân dân tuyên truyền vận động đoàn viên thanh niên, đặc biệt là đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số thực hiện có hiệu quả các chương trình, phong trào hành động cách mạng, trọng tâm là phong trào xây dựng nông thôn mới đạt kết quả cao trong những năm tiếp theo./.

Tài liệu tham khảo:
- Báo cáo công tác của huyện đoàn Sơn Dương trong Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số huyện Sơn Dương lần thứ III năm 2019.