Trước Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, trong các phát biểu và bài viết của mình, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhiều lần nhấn mạnh một thông điệp quan trọng, là đất nước đang chuẩn bị bước vào một kỷ nguyên mới – “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Tại Hội nghị này, Ban Chấp hành Trung ương Đảng hoàn toàn nhất trí với thông điệp đó và thông qua nghị quyết nhằm cụ thể hóa tư tưởng của Tổng Bí thư, chuẩn bị đưa vào các văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, các thế lực thù địch, phản động đã không ngừng để xuyên tạc, bôi nhọ và làm méo mó ý nghĩa của thuật ngữ này. Tuy nhiên, thực tiễn phát triển gần 40 năm đổi mới, cùng kinh nghiệm lịch sử của Đảng và bài học từ nhiều quốc gia, đã chứng minh “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” là hoàn toàn có cơ sở khoa học.

          Tại buổi trao đổi về kỷ nguyên mới – “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” với lớp Bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng đối với cán bộ quy hoạch Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIV (Lớp thứ ba), đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ: Kỷ nguyên là một giai đoạn lịch sử được đánh dấu bởi những đặc điểm quan trọng hoặc sự kiện có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của xã hội - văn hóa - chính trị - tự nhiên.
          Kỷ nguyên vươn mình là giai đoạn mang tính chuyển động mạnh mẽ, quyết tâm và nỗ lực không ngừng. Đây là quá trình vượt qua những thách thức, chiến thắng chính mình, không ngừng tiến bước để hiện thực hóa những khát vọng lớn lao, đạt được những mục tiêu cao cả và giành lấy những thành tựu đáng tự hào. Đây chính là thời kỳ phát triển thịnh vượng, nơi đất nước trở nên hùng mạnh, thịnh vượng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, người dân sẽ được hưởng cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có cơ hội phát triển, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và phát triển của toàn cầu. Mục tiêu cuối cùng của kỷ nguyên vươn mình là một đất nước dân giàu, nước mạnh, xã hội xã hội chủ nghĩa, vươn tầm ngang hàng với các cường quốc trên thế giới.
          Từ đây, có thể thấy, đất nước ta đang bước vào “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” là điều tất yếu, xuất phát từ những lý do sau:
          1. “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” là yêu cầu khách quan trong bối cảnh cả thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ hiện nay
           Việt Nam sẽ tiến vào "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" là một đòi hỏi tất yếu, nhất là trong bối cảnh hiện nay khi cả thế giới đã và đang trải qua những biến chuyển mạnh mẽ và không ngừng thay đổi. Điều đó xuất phát từ sự đòi hỏi cấp bách của bối cảnh sau đây:
          Một là, ngày nay, thế giới đang chứng kiến quá trình toàn cầu hóa mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực. Sự phát triển của khoa học công nghệ, Internet và các phương tiện truyền thông hiện đại đã giúp xóa nhòa ranh giới quốc gia, tạo ra một thế giới “phẳng” hơn với sự liên kết chặt chẽ và không ngừng thay đổi. Việt Nam đã gia nhập vào các tổ chức quốc tế, ký kết các hiệp định thương mại tự do, và đang ngày càng tham gia sâu rộng vào quá trình toàn cầu hóa. Tuy nhiên, Việt Nam phải đối mặt với những thách thức không nhỏ từ toàn cầu hóa, như sự cạnh tranh gay gắt từ các nền kinh tế lớn, yêu cầu nâng cao chất lượng sản phẩm, cũng như vấn đề bảo vệ lợi ích quốc gia dân tộc trong bối cảnh hội nhập.
          Hai là, Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tác động sâu rộng và chuyển biến mạnh mẽ nền sản xuất và kinh tế toàn cầu. Các công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), robot tự động, Internet vạn vật (IoT), blockchain và dữ liệu lớn (Big Data) đang trở thành những yếu tố cốt lõi trong mọi ngành nghề. Các doanh nghiệp và quốc gia có thể áp dụng và sáng tạo công nghệ mới sẽ đứng trước những cơ hội phát triển vượt bậc. Ngược lại, nếu không kịp thời nắm bắt xu thế này, chúng ta khó có thể cạnh tranh và phát triển bền vững. Việt Nam, với lợi thế nguồn nhân lực dồi dào và thời kỳ dân số vàng, có thể tận dụng các cơ hội này nếu đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục, đào tạo nhân lực có chất lượng cao và phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, điều này cũng đòi hỏi phải đổi mới hệ thống giáo dục và đào tạo với khả năng trang bị cho thế hệ trẻ các kỹ năng về công nghệ và sáng tạo. Ngoài ra, Việt Nam cần khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng công nghệ tiên tiến, đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu để không chỉ bắt kịp mà còn vươn lên dẫn đầu trong một số lĩnh vực công nghệ.
          Ba là, biến đổi khí hậu là một trong những thách thức nghiêm trọng nhất mà thế giới đang và sẽ phải đối mặt. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, bão, xâm nhập mặn, hạn hán… không những gây thiệt hại lớn cho sản xuất mà còn ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân. Nước ta là một trong những quốc gia phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ biến đổi khí hậu. Để đối phó với thách thức này, Việt Nam cần phải tập trung vào các giải pháp bảo vệ môi trường, đẩy mạnh sử dụng năng lượng tái tạo, cải thiện các hệ thống nông nghiệp bền vững và áp dụng các công nghệ xanh. Đồng thời, đất nước cũng cần đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ ứng phó với biến đổi khí hậu, từ đó không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn tạo ra những cơ hội kinh tế mới trong ngành công nghệ xanh và phát triển bền vững.
          Bối cảnh trên đang đặt ra thách thức lớn đối với Việt Nam, đồng thời mở ra những cơ hội to lớn. Để vươn lên trong bối cảnh như vậy, Việt Nam cần mạnh mẽ cải cách toàn diện tất cả các lĩnh vực cả đời sống xã hội. Từ đây có thể thấy, việc bước vào “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” không chỉ là một khát vọng mà còn là một đòi hỏi tất yếu để đảm bảo sự phát triển bền vững và khẳng định vị thế của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế chứ không phải là khẩu hiệu chính trị chủ quan, duy ý chí và không có căn cứ.
          2. Đảng Cộng sản Việt Nam đã từng dẫn dắt dân tộc Việt Nam bước vào những kỷ nguyên mới
          Kỷ nguyên là một giai đoạn phát triển mới, có sự khác biệt rõ rệt so với thời kỳ trước, mang lại những biến chuyển sâu rộng và toàn diện trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Với ý nghĩa này, có thể thấy, từ đầu thế kỷ XX, Đảng Cộng sản Việt Nam đã từng dẫn dắt dân tộc ba lần bước vào kỷ nguyên mới:
          Lần thứ nhất, Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công là một bước chuyển mình vĩ đại của cách mạng Việt Nam trong thế kỷ XX, mở ra kỷ nguyên mới: Kỷ nguyên của độc lập, tự do, người dân được làm chủ non sông đất nước. Đây là kỷ nguyên mà dân tộc “Rũ bùn đứng dậy sáng lòa” (Trích bài thơ Đất nước – Nguyễn Đình Thi). Đánh dấu sự vươn mình mạnh mẽ của dân tộc.
          Lần thứ hai, Ngày 30 tháng 4 năm 1975, với thế trận “trúc chẻ ngói tan” chiến dịch Hồ Chí Minh đã thành công rực rỡ, giải phóng hoàn toàn miền Nam, non sông thu về một mối. Đây là thành tựu của tinh thần chiến đấu không ngừng nghỉ và sự hy sinh anh dũng của toàn dân tộc. Với chiến thắng này, Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới: Kỷ nguyên độc lập, thống nhất và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
          Lần thứ ba, khói lửa chiến tranh đã lùi xa, dân tộc Việt Nam vươn lên mạnh mẽ, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử phát triển của Việt Nam, cả dân tộc bước vào kỷ nguyên Đổi mới. Những cải cách sâu rộng về kinh tế, chính trị và xã hội đã được thực hiện tạo ra những thay đổi khả quan trong sản xuất, tiêu dùng và đời sống người dân. Giai đoạn này không chỉ dừng lại ở việc thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ trong nước mà còn mở rộng quan hệ đối ngoại với thế giới, tạo nền tảng cho sự thịnh vượng và ổn định lâu dài. Nhờ những nỗ lực vượt bậc, chỉ trong vòng 10 năm (1986 - 1996), Việt Nam đã vượt qua khủng hoảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa và bước vào một giai đoạn phát triển mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, dù phải đối mặt với bối cảnh Liên Xô đã sụp đổ và không còn hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới như trước.
          Trải qua 40 năm Đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã đạt được những thành tựu chưa từng có. Từ một quốc gia nghèo nàn, lạc hậu, Việt Nam đã vươn lên mạnh mẽ sau gần 40 năm đổi mới, thoát khỏi tình trạng kém phát triển và hiện nằm trong nhóm 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới[1], top 20 nền kinh tế có quy mô thương mại lớn nhất[2]. Đất nước giữ vững độc lập, chủ quyền, đồng thời trở thành điểm đến hấp dẫn cho đầu tư nước ngoài nhờ lực lượng lao động trẻ, chính trị ổn định, môi trường kinh doanh cải thiện và hội nhập sâu rộng. Việt Nam cũng là đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, thiết lập quan hệ với 193 nước, tham gia tích cực vào các tổ chức, cam kết toàn cầu và thúc đẩy hợp tác vì hòa bình, phát triển bền vững. Những thành tựu và vị thế quốc tế ngày càng nâng cao chính là nền tảng vững chắc để đất nước bước vào “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.
          Đây chính là những minh chứng cho thấy, bằng sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình, luôn khơi dậy ý thức tự lực, tự cường, lòng tự hào dân tộc và tinh thần đoàn kết, thống nhất, Đảng ta đã trực tiếp dẫn dắt toàn dân tộc làm nên những kỳ tích vươn mình, biến những điều tưởng chừng là không thể thành có thể, đưa dân tộc tiến vào những kỷ nguyên rực rỡ, ghi lại những mốc son sáng ngời trong dòng chảy lịch sử của dân tộc. Thực tiễn này đã cho thấy rõ ràng, Đảng ta đủ sức lãnh đạo nhân dân ta tiếp tục tiến vào kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Đồng thời, “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” là sự tiếp nối những kỷ nguyên rực rỡ của dân tộc, được đặt nền móng dựa trên kinh nghiệm thực tế trải qua những kỷ nguyên vàng son của dân tộc chứ không phải là sự ảo tưởng, chủ quan, duy ý chí.
          3. Để chuẩn bị cho “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, Việt Nam đã chuẩn bị những điều kiện, động lực cho bước chuyển mình vĩ đại chứ không phải là ảo tưởng, chủ quan, duy ý chí
          Để chuẩn bị cho hành trình bước vào "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc", chúng ta đã xây dựng một nền tảng vững chắc bằng việc chuẩn bị những điều kiện và động lực thiết yếu. Từ việc đổi mới tư duy và chiến lược phát triển đến việc đầu tư vào nguồn nhân lực, mở rộng hội nhập quốc tế, cải cách hệ thống chính trị, thúc đẩy đổi mới sáng tạo cũng như chuyển đổi số. Những nỗ lực này không chỉ mở ra những vận hội mới mà còn là nguồn lực quan trọng giúp đất nước tiến xa hơn, khẳng định vị thế và phát triển bền vững của đất nước trong thế kỷ XXI.
          Với những thành tựu to lớn sau 40 năm đổi mới, đất nước ta đã có được “cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”[3]. Để tiếp tục phát huy những thành tựu trên và chuẩn bị những điều kiện, động lực thiết yếu để bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Đảng ta đã xác định 4 trụ cột để đưa đất nước vươn mình bao gồm: khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng; phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân và đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật. Đây là những trụ cột thể chế nền tảng, tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước ta tiến lên trong kỷ nguyên mới, hiện thực hóa tầm nhìn Việt Nam phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.
          4. Kinh nghiệm “vươn mình” của một số quốc gia trên thế giới
          Trong lịch sử phát triển của thế giới, nhiều quốc gia đã vượt qua những thách thức nghiêm trọng để vươn lên, đạt được thành tựu đáng kể và làm nên những kỳ tích “vươn mình”. Trong số đó, có thể kể đến một số quốc gia tiêu biểu như sau:
          Nhật Bản: Từ đống tro tàn chiến tranh vươn mình thành cường quốc kinh tế
          Sau Thế chiến II, Nhật Bản là một trong những đất nước bị tàn phá nặng nề. Tuy nhiên, chỉ trong vài thập kỷ, Nhật Bản đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới. Bí quyết thành công của Nhật Bản nằm ở sự đổi mới công nghệ và nâng cao năng suất lao động, cùng với một hệ thống giáo dục chất lượng cao, chú trọng vào sáng tạo và phát triển kỹ thuật.
          Singapore: Mô hình phát triển nhờ chiến lược hội nhập toàn cầu
          Singapore là một ví dụ điển hình về việc một quốc gia nhỏ bé đã vươn lên trở thành một trung tâm tài chính và thương mại quốc tế nhờ vào chiến lược phát triển thông minh và hội nhập toàn cầu. Singapore đã tập trung phát triển con người, xây dựng một hệ thống giáo dục hàng đầu và khuyến khích đầu tư vào khoa học công nghệ, nghiên cứu và đổi mới.
          Hàn Quốc: Kỳ tích sông Hàn – Cú chuyển mình ngoạn mục
          Hàn Quốc là một quốc gia từng phải đối mặt với nạn nghèo đói và tàn phá nặng nề sau cuộc chiến tranh Triều Tiên. Chỉ trong một vài thập kỷ, Hàn Quốc đã vươn lên mạnh mẽ và trở thành một “con rồng châu Á”. Ngày nay, Hàn Quốc là một trong những quốc gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ và sản xuất với các công ty như Samsung và LG trở thành những tên tuổi lớn toàn cầu.
          Trung Quốc: Cuộc cách mạng đổi mới và hội nhập
          Trung Quốc, với dân số đông và diện tích rộng lớn, đã vượt qua một quãng đường dài từ một nền kinh tế nông nghiệp, nghèo đói, trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới. Việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, khai thác tiềm năng lao động dồi dào và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu đã giúp Trung Quốc nhanh chóng trở thành "công xưởng của thế giới" và là một trong những quốc gia dẫn đầu về sản xuất và xuất khẩu.
           Những kỳ tích phát triển của các quốc gia này là minh chứng sinh động cho thấy, dù từng bị tàn phá bởi chiến tranh và phải đối mặt với nghèo đói, nhưng nhờ vào nỗ lực phi thường của toàn dân tộc và quyết tâm đổi mới, họ đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành những quốc gia thịnh vượng và hùng mạnh. Những thành tựu này chính là nguồn động lực thực tế, là cơ sở vững chắc cho khát vọng của Việt Nam bước vào "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc."
          Nói tóm lại, “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” là tầm nhìn chiến lược dài hạn, thể hiện khát vọng xây dựng một Việt Nam thịnh vượng, bền vững và có vị thế quốc tế. Đây vừa là động lực phát triển, vừa là lời kêu gọi toàn dân đoàn kết, sáng tạo để đưa đất nước đi lên. Dù bị các thế lực thù địch xuyên tạc, nhưng khát vọng ấy vẫn là mục tiêu cao đẹp của dân tộc Việt Nam trong thời kỳ mới.

---