Nghiên cứu - Trao đổi
Một số nguyên tắc, nội dung cần tuân thủ khi bổ sung, phát triển triết học Mác - Lênin trong giai đoạn hiện nay
Ngày Đăng: 28/2/2017 16:12 Lượt xem: 1085
Với cơ sở lý luận cơ bản là phép biện chứng duy vật, Triết học Mác - Lênin mang thuộc tính vốn có là phát triển, không ngừng được bổ sung hoàn thiện. Đây là yêu cầu phát triển nội tại của Triết học Mác - Lênin. Việc bổ sung, phát triển lý luận Triết học Mác - Lênin cũng chính là đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của thời đại cũng như sự phát triển của khoa học - kỹ thuật hiện đại. Có như vậy, chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung và triết học Mác - Lênin nói riêng mới giữ được vai trò là thế giới quan và phương pháp luận khoa học, là công cụ để cải tạo thế giới.
Việc bổ sung, phát triển lý luận Triết học Mác - Lênin phải dựa trên những nguyên tắc, quan điểm đúng đắn để định hướng cho sự bổ sung, phát triển đó. Những nguyên tắc cơ bản cần nắm vững đó là:
Bổ sung, phát triển triết học Mác - Lênin có nghĩa là đứng trên lập trường của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nêu lên quan niệm về một số vấn đề triết học mà Mác, Ăngghen, Lênin do những nguyên nhân khác nhau chưa có điều kiện và thời cơ giải quyết, hoặc những vấn đề mà Mác, Ăngghen, Lênin đã giải quyết đúng đắn trong thời đại của các ông nhưng do thực tiễn thời đại thay đổi nên cần phải có những bổ sung mới.
Bổ sung, phát triển triết học Mác - Lênin là sự tiếp tục làm sáng tỏ và khẳng định bản chất cách mạng khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện mới, khẳng định những luận điểm của các nhà kinh điển triết học Mác - Lênin không những đúng với trước kia và bây giờ mà còn tiếp tục có giá trị hướng dẫn cho hoạt động nhận thức và thực tiễn của con người.
Bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin phải dựa trên cơ sở kiên trì chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Quan điểm này đòi hỏi việc bổ sung, phát triển lý luận của triết học Mác - Lênin phải được thực hiện trên cơ sở bảo vệ, kế thừa, phát huy bản chất cách mạng và khoa học vốn có của chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung, triết học Mác - Lênin nói riêng, không hoang mang, dao động, mất phương hướng.
Ngày nay, để triết học Mác - Lênin giữ được vai trò là thế giới quan, phương pháp luận thì những người mácxit cần phải nắm được những nguyên tắc cơ bản và đưa ra được những vấn đề cấp bách của thời đại đặt ra để bổ sung, phát triển lý luận triết học Mác - Lênin.
Một số vấn nội dung cần bổ sung, phát triển triết học Mác - Lênin, đó là:
Vấn đề con người: Triết học Mác đã đưa ra quan niệm mới, hoàn chỉnh về bản chất con người, với luận đề nổi tiếng "Trong tính hiện thực của nó, bản chất con người là tổng hoà các mối quan hệ xã hội". Ở đây, Mác đã xem xét con người trong tính hiện thực của nó, với tính lịch sử, tính giai cấp, tính dân tộc... để thấy được bản chất xã hội của con người. Cho tới nay, quan niệm về bản chất con người của triết học Mác - Lênin vẫn hoàn toàn đúng đắn. Nhưng thời đại ngày nay đang đặt ra nhiều vấn đề liên quan tới con người , đó là vấn đề vô thức, vấn đề trực cảm... Những vấn đề này liên quan tới khả năng tiềm ẩn của con người, liên quan tới niềm tin của con người, đòi hỏi lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin giải đáp, bổ sung và phát triển cho phù hợp với thực tiễn hiện nay.
Một nội dung nữa cần bổ sung là vấn đề về môi trường sinh thái. Hiện nay, hiện tượng hiệu ứng nhà kinh, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu... đang trở thành một vấn đề lớn của toàn cầu, đòi hỏi tất cả các quốc gia phải chung tay giải quyết. Sự phát triển của lực lượng sản xuất, của khoa học hiện nay đã khiến cho các nhà lý luận mácxit không chỉ nghiên cứu vấn đề con người, giai cấp, quan hệ giai cấp mà còn phải nghiên cứu quan hệ của con người với môi trường sinh thái, phải gắn được với những vấn đề có tính toàn cầu, có như vậy mới lôi cuốn và tranh thủ được sự ủng hộ của nhân loại.
Liên quan tới con người còn có vấn đề về văn hoá. Bởi lẽ, kinh nghiệm thực tiễn của loài người đã chỉ ra rằng, nếu không bằng văn hoá, không dựa vào văn hoá và không thông qua văn hoá, con người không đạt được văn minh, tiến bộ, không thể phát triển. Nhiều quốc gia hiện có mức sống vật chất cao, nhưng đạo đức xuống cấp, bất công, bạo lực... lại gia tăng. Tất cả những điều này sớm muộn sẽ huỷ diệt, quốc gia, dân tộc đó. Thời đại ngày nay đã chứng tỏ văn hoá và phát triển là hai mặt gắn liền với nhau, văn hoá là một yếu tố nội sinh đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội. Vì vậy, các nhà lý luận mácxit cần coi văn hoá là nguồn bổ sung trực tiếp cho sự phát triển của xã hội và ngược lại phát triển cần nhận thức văn hoá giữ một vị trí trung tâm, một vai trò điều tiết xã hội. Điều đó đòi hỏi các nhà lý luận mácxit cần có sự bổ sung, phát triển vấn đề văn hoá để phù hợp, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Thực tiễn cũng đòi hỏi phải bổ sung, phát triển lý luận của triết học Mác về vấn đề dân tộc, mối quan hệ giữa giai cấp - dân tộc - nhân loại.
Triết học Mác - Lênin đã cung cấp cho chúng ta những quan điểm cơ bản để xem xét vấn đề dân tộc, mối quan hệ giữa giai cấp - dân tộc - nhân loại. Tuy nhiên, trong học thuyết của Mác, vấn đề dân tộc được xem xét chủ yếu từ góc độ giai cấp và cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản. Tuy nhiên, nhân tố dân tộc trong thời đại ngày nay rất quan trọng và thiết yếu, có ý nghĩa bao quát hơn. Nhân tố dân tộc, sức mạnh dân tộc, gồm ý thức dân tộc, quyền dân tộc, lợi ích dân tộc, trách nhiệm dân tộc, truyền thống dân tộc, tương lai dân tộc... những vấn đề này nếu được coi trọng và phát huy đúng đắn sẽ là cội nguồn động lực cơ bản của loài người và tiến bộ xã hội, nhưng nếu bị xem nhẹ hoặc xử trí sai theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi... thì sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Để giải quyết tốt vấn đề dân tộc, mối quan hệ giữa giai cấp - dân tộc - nhân loại thì điều cốt yếu và cấp bách là phải vận dụng đúng đắn quan điểm của Lênin về quyền tự quyết của các dân tộc, đồng thời phải không ngừng bổ sung, phát triển thêm những luận điểm mới của triết học Mác - Lênin về vấn đề dân tộc cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn…
Chủ nghĩa Mác - Lênin là một hệ thống mở, việc không ngừng bổ sung, phát triển lý luận Mác - Lênin vừa là yêu cầu của thực tiễn, vừa là yêu cầu nội tại của bản thân học thuyết Mác - Lênin. Khoa học và thực tiễn luôn biến đổi phát triển nên lý luận Mác - Lênin cũng cần không ngừng được bổ sung, phát triển. Thông qua bổ sung, phát triển, triết học Mác - Lênin mới được bảo vệ, phát huy tác dụng, sức sống với thời đại./.
Việc bổ sung, phát triển lý luận Triết học Mác - Lênin phải dựa trên những nguyên tắc, quan điểm đúng đắn để định hướng cho sự bổ sung, phát triển đó. Những nguyên tắc cơ bản cần nắm vững đó là:
Bổ sung, phát triển triết học Mác - Lênin có nghĩa là đứng trên lập trường của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nêu lên quan niệm về một số vấn đề triết học mà Mác, Ăngghen, Lênin do những nguyên nhân khác nhau chưa có điều kiện và thời cơ giải quyết, hoặc những vấn đề mà Mác, Ăngghen, Lênin đã giải quyết đúng đắn trong thời đại của các ông nhưng do thực tiễn thời đại thay đổi nên cần phải có những bổ sung mới.
Bổ sung, phát triển triết học Mác - Lênin là sự tiếp tục làm sáng tỏ và khẳng định bản chất cách mạng khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện mới, khẳng định những luận điểm của các nhà kinh điển triết học Mác - Lênin không những đúng với trước kia và bây giờ mà còn tiếp tục có giá trị hướng dẫn cho hoạt động nhận thức và thực tiễn của con người.
Bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin phải dựa trên cơ sở kiên trì chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Quan điểm này đòi hỏi việc bổ sung, phát triển lý luận của triết học Mác - Lênin phải được thực hiện trên cơ sở bảo vệ, kế thừa, phát huy bản chất cách mạng và khoa học vốn có của chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung, triết học Mác - Lênin nói riêng, không hoang mang, dao động, mất phương hướng.
Ngày nay, để triết học Mác - Lênin giữ được vai trò là thế giới quan, phương pháp luận thì những người mácxit cần phải nắm được những nguyên tắc cơ bản và đưa ra được những vấn đề cấp bách của thời đại đặt ra để bổ sung, phát triển lý luận triết học Mác - Lênin.
Một số vấn nội dung cần bổ sung, phát triển triết học Mác - Lênin, đó là:
Vấn đề con người: Triết học Mác đã đưa ra quan niệm mới, hoàn chỉnh về bản chất con người, với luận đề nổi tiếng "Trong tính hiện thực của nó, bản chất con người là tổng hoà các mối quan hệ xã hội". Ở đây, Mác đã xem xét con người trong tính hiện thực của nó, với tính lịch sử, tính giai cấp, tính dân tộc... để thấy được bản chất xã hội của con người. Cho tới nay, quan niệm về bản chất con người của triết học Mác - Lênin vẫn hoàn toàn đúng đắn. Nhưng thời đại ngày nay đang đặt ra nhiều vấn đề liên quan tới con người , đó là vấn đề vô thức, vấn đề trực cảm... Những vấn đề này liên quan tới khả năng tiềm ẩn của con người, liên quan tới niềm tin của con người, đòi hỏi lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin giải đáp, bổ sung và phát triển cho phù hợp với thực tiễn hiện nay.
Một nội dung nữa cần bổ sung là vấn đề về môi trường sinh thái. Hiện nay, hiện tượng hiệu ứng nhà kinh, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu... đang trở thành một vấn đề lớn của toàn cầu, đòi hỏi tất cả các quốc gia phải chung tay giải quyết. Sự phát triển của lực lượng sản xuất, của khoa học hiện nay đã khiến cho các nhà lý luận mácxit không chỉ nghiên cứu vấn đề con người, giai cấp, quan hệ giai cấp mà còn phải nghiên cứu quan hệ của con người với môi trường sinh thái, phải gắn được với những vấn đề có tính toàn cầu, có như vậy mới lôi cuốn và tranh thủ được sự ủng hộ của nhân loại.
Liên quan tới con người còn có vấn đề về văn hoá. Bởi lẽ, kinh nghiệm thực tiễn của loài người đã chỉ ra rằng, nếu không bằng văn hoá, không dựa vào văn hoá và không thông qua văn hoá, con người không đạt được văn minh, tiến bộ, không thể phát triển. Nhiều quốc gia hiện có mức sống vật chất cao, nhưng đạo đức xuống cấp, bất công, bạo lực... lại gia tăng. Tất cả những điều này sớm muộn sẽ huỷ diệt, quốc gia, dân tộc đó. Thời đại ngày nay đã chứng tỏ văn hoá và phát triển là hai mặt gắn liền với nhau, văn hoá là một yếu tố nội sinh đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội. Vì vậy, các nhà lý luận mácxit cần coi văn hoá là nguồn bổ sung trực tiếp cho sự phát triển của xã hội và ngược lại phát triển cần nhận thức văn hoá giữ một vị trí trung tâm, một vai trò điều tiết xã hội. Điều đó đòi hỏi các nhà lý luận mácxit cần có sự bổ sung, phát triển vấn đề văn hoá để phù hợp, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Thực tiễn cũng đòi hỏi phải bổ sung, phát triển lý luận của triết học Mác về vấn đề dân tộc, mối quan hệ giữa giai cấp - dân tộc - nhân loại.
Triết học Mác - Lênin đã cung cấp cho chúng ta những quan điểm cơ bản để xem xét vấn đề dân tộc, mối quan hệ giữa giai cấp - dân tộc - nhân loại. Tuy nhiên, trong học thuyết của Mác, vấn đề dân tộc được xem xét chủ yếu từ góc độ giai cấp và cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản. Tuy nhiên, nhân tố dân tộc trong thời đại ngày nay rất quan trọng và thiết yếu, có ý nghĩa bao quát hơn. Nhân tố dân tộc, sức mạnh dân tộc, gồm ý thức dân tộc, quyền dân tộc, lợi ích dân tộc, trách nhiệm dân tộc, truyền thống dân tộc, tương lai dân tộc... những vấn đề này nếu được coi trọng và phát huy đúng đắn sẽ là cội nguồn động lực cơ bản của loài người và tiến bộ xã hội, nhưng nếu bị xem nhẹ hoặc xử trí sai theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi... thì sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Để giải quyết tốt vấn đề dân tộc, mối quan hệ giữa giai cấp - dân tộc - nhân loại thì điều cốt yếu và cấp bách là phải vận dụng đúng đắn quan điểm của Lênin về quyền tự quyết của các dân tộc, đồng thời phải không ngừng bổ sung, phát triển thêm những luận điểm mới của triết học Mác - Lênin về vấn đề dân tộc cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn…
Chủ nghĩa Mác - Lênin là một hệ thống mở, việc không ngừng bổ sung, phát triển lý luận Mác - Lênin vừa là yêu cầu của thực tiễn, vừa là yêu cầu nội tại của bản thân học thuyết Mác - Lênin. Khoa học và thực tiễn luôn biến đổi phát triển nên lý luận Mác - Lênin cũng cần không ngừng được bổ sung, phát triển. Thông qua bổ sung, phát triển, triết học Mác - Lênin mới được bảo vệ, phát huy tác dụng, sức sống với thời đại./.
Thạc sĩ Phùng Thị Khánh Lệ
Phó Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học - Thông tin – Tư liệu
Phó Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học - Thông tin – Tư liệu
Tin mới nhất:
- ❧ Chủ trương bê tông hoá đường giao thông nông thôn - Ý Đảng hợp lòng dân -
- ❧ Tấm gương giảng viên Trường Chính trị tỉnh Tuyên Quang tham gia công tác dân vận khéo tại cơ sở -
- ❧ "Niềm tin được xây dựng từ hành động" (Kỳ 3) -
- ❧ "Niềm tin được xây dựng từ hành động" (Kỳ 2) -
- ❧ "Niềm tin được xây dựng từ hành động" (Kỳ 1) -
