Với mong muốn làm giàu trên mảnh đất quê hương, cô gái dân tộc Tày Trịnh Thị Thảo, sinh năm 1988 ở xã Khuôn Hà, huyện Lâm Bình (Tuyên Quang) đã quyết tâm khởi nghiệp từ những sản phẩm tre thủ công của địa phương. Chị thành lập hợp tác xã Nhật Minh, nhằm tạo ra những sản phẩm tre lưu niệm gần gũi, thân thiện với môi trường và tạo việc làm, thu nhập cho bà con nhân dân góp phần xây dựng nông thôn mới và xóa đói, giảm nghèo bền vững.
Sống thuận tự nhiên, cách làm của chị Thảo là dựa hoàn toàn vào hệ sinh thái. Câu châm ngôn chị tâm đắc là: “Có sinh thái sẽ tạo được sinh nhai, từ sinh nhai phát triển nên sinh kế”. Hiện nay, việc sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, không chất bảo quản và thân thiện với môi trường đang là lựa chọn tối ưu với người tiêu dùng thông thái. Nắm bắt được tâm lí và xu thế của người tiêu dùng HTX Nhật Minh đã tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có của địa phương đó là cây tre gai, cây tế, cây mây… để thiết kế những sản phẩm thủ công như cốc tre, dĩa tre, thìa tre, gáo múc rượu, giỏ xách, khay đựng, bàn ghế bằng tre vừa độc đáo, thân thiện  để du khách làm quà lưu niệm cũng như cung cấp cho thị trường. Các sản phẩm thủ công từ mây, tre tuy không mới lạ nhưng kiểu mẫu và hồn cốt của HTX Nhật Minh lại thổi được kí ức hồn quê vào sản phẩm đó mới chính là điều làm nên sự khác biệt.
 

Những sản phẩm tre thủ công của HTX Nhật Minh
 

          Trung bình mỗi tháng, Hợp tác xã cung cấp cho thị trường từ 1.800 đến 2.300 sản phẩm các loại, đem lại doanh thu hơn 50 triệu đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 8 lao động với mức lương trung bình từ 3 - 4 triệu đồng/tháng. Ngoài các sản phẩm tre thủ công  HTX còn thi công các công trình tre, gỗ mái lá cho các khu du lịch sinh thái, các quán café…thiết kế tiểu cảnh từ mây tre tại các khu vui chơi & Homestay tại địa bàn huyện và các địa phương lân cận.
Mặc dù quy mô phát triển còn nhỏ hẹp và số lượng sản phẩm sản xuất chưa nhiều nhưng sau một năm hoạt động HTX Nhật Minh đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ người tiêu dùng. Để khai thác tối đa lợi thế, HTX đã mạnh dạn đầu tư mua máy khắc, máy chà, máy cắt, máy đục, máy khoan, máy bắn lỗ, chốt. Có máy móc, năng suất sản phẩm tăng cao, mẫu mã đa dạng, bắt mắt hơn. Tuy nhiên với đặc thù của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ vẫn phải cần đôi bàn tay khéo léo của người thợ tạo khuôn hình để giữ được bản sắc và hồn cốt của sản phẩm. Chính những nét độc đáo trong bản sắc, mang đậm kí ức hồn quê đã tạo nên những món quà lưu niệm được ưa chuộng, lựa chọn của khách du lịch khi đến với Lâm Bình.
          Để các sản phẩm thủ công của HTX tiếp cận được nhiều hơn với người tiêu dùng và đạt chất lượng chị Thảo thường xuyên tổ chức cho các thành viên đi học tập kinh nghiệm sản xuất của các làng nghề ở các tỉnh Hà Giang, Thái Nguyên, Hà Nội… để học hỏi kinh nghiệm và nâng cao tay nghề cho thợ. Kết nối với các công ty du lịch để trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại các hộ gia đình làm Homestay tại địa phương, các gian hàng giới thiệu sản phẩm tại lễ hội, hội chợ…Và đặc biệt với sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội truyền thông như Facebook, Zalo, Instagram, Gapo thì việc quảng bá các sản phẩm đến khách hàng cũng thuận tiện và hiệu quả hơn.
          Trong năm 2019 chị Thảo vinh dự là một trong những đại diện tiêu biểu của phụ nữ tỉnh Tuyên Quang tham gia cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo “Phụ nữ và tương lai của nền kinh tế xanh” do Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam tổ chức. Thật tự hào và vinh dự khi mô hình sản xuất các sản phẩm thủ công từ tre của HTX Nhật Minh đã vượt qua 34 ý tưởng khởi nghiệp khu vực phía Bắc và lọt vào Top 3 dự án được kết nối với nhà đầu tư quốc tế ông Ousmane Dione- Giám đốc ngân hàng thế giới tại Việt Nam (World bank). Tại Diễn đàn, các tác giả có cơ hội kết nối đầu tư, tư vấn hoàn thiện mô hình kinh doanh, tìm kiếm thị trường cho sản phẩm của phụ nữ khởi nghiệp, cũng như trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và thảo luận về những giải pháp nhằm phát huy cao nhất tiềm năng đổi mới sáng tạo khởi nghiệp của phụ nữ.

Trịnh Thị Thảo nhận chứng nhận và kỷ niệm chương của cuộc thi sáng tạo khởi nghiệp (chị đứng thứ 3 từ phải sang)
 

          Trả lời báo Vietnamnet tại Lễ trao giải cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo “ Phụ nữ và tương lai của nền kinh tế xanh” tối ngày 24/6/2019 Ông Ousmane Dione, Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho rằng “Giải quyết các thách thức nghiêm trọng như biến đổi khí hậu đòi hỏi những ý tưởng mới và tư duy sáng tạo. Chúng tôi liên tục tìm kiếm các sáng kiến để giúp các quốc gia giải quyết thách thức này, từ tư vấn chính sách đến các dự án và chương trình cụ thể, điều phối và tận dụng các nguồn tài chính, và VCIC là một dự án tiêu biểu trong những nỗ lực này”. VCIC là một phần của Chương trình Đổi mới sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu của Nhóm Ngân hàng Thế giới tại 11 quốc gia trên toàn thế giới, cung cấp nền tảng kết nối kinh doanh trong nước và quốc tế, tăng cường chia sẻ kiến thức và thúc đẩy thương mại.
          Với sự hỗ trợ về kinh phí và định hướng, tư vấn phát triển của nhà đầu tư nước ngoài  HTX Nhật Minh có thêm cơ hội để phát triển và đưa sản phẩm vươn xa hơn trên thị trường. Đây là một bước đệm để HTX tiếp tục yên tâm, tin tưởng khởi nghiệp từ nghề thủ công của địa phương, mang lại thu nhập ổn định và khẳng định thương hiệu sản phẩm.
          Khi được trao đổi về ý tưởng phát triển mô hình HTX Nhật Minh, đồng chí Trịnh Thị Thảo – Giám đốc HTX Nhật Minh phấn khởi chia sẻ: “Mặc dù khởi đầu còn nhiều khó khăn cho đầu ra của sản phẩm nhưng sau một năm hoạt động với sự cố gắng của tập thể đến nay các sản phẩm của HTX đã có mã tem truy xuất nguồn gốc và nhãn hiệu sản phẩm, đó là một thành quả lớn tạo động lực để chúng tôi tiếp tục sản xuất những sản phẩm mây,tre chất lượng và độc đáo để cung cấp cho thị trường. Và hiện nay ngoài các sản phẩm thủ công từ tre HTX còn mở rộng thêm mô hình du lịch Homestay tại cơ sở sản xuất để du khách có thể vừa được nghỉ ngơi, thư giãn vừa được trải nghiệm làm các sản phẩm thủ công của HTX”
          Với mô hình phát triển của HTX Nhật Minh, Trịnh Thị Thảo là một phụ nữ người dân tộc thiểu số tiêu biểu ở huyện Lâm Bình đang biến giấc mơ, khát vọng làm giàu trên mảnh đất quê hương mình thành hiện thực./.
 

Cử nhân Trịnh Thị Thứ
Giảng viên Phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học