Bác Hồ vị cha già muôn vàn kính yêu của dân tộc Việt Nam, sinh thời Bác luôn dành tình thương yêu đặc biệt cho thiếu niên, nhi đồng. Cứ mỗi dịp Tết Trung thu, Bác Hồ đều viết thư và làm thơ gửi tặng các cháu thiếu niên nhi đồng để thăm hỏi, động viên và dành muôn vàn tình yêu thương cho thế hệ mầm non - tương lai của đất nước.
          Ngay sau khi đất nước giành được độc lập, ngày 15-9-1945  nhân dịp Tết Trung thu đầu tiên của đất nước trong kỷ nguyên mới, Người đã viết “Thư gửi các cháu thiếu nhi”. Trong thư Bác viết: “Các cháu yêu quý! Hôm nay là Tết Trung thu! Ba má các cháu đã sắm cho các cháu nào đèn, nào trống, nào pháo, nào hoa, và nhiều đồ chơi khác, các cháu vui vẻ nhỉ! Cái cảnh trăng tròn gió mát, hồ lặng, trời xanh của trung thu lại làm cho các cháu vui cười hớn hở. Các cháu vui cười hớn hở, Bác Hồ cũng vui cười hớn hở với các cháu. Đố các cháu biết vì sao? Một là vì Bác rất yêu mến các cháu, hai là vì trung thu năm ngoái nước ta còn bị áp bức, các cháu còn là một bầy nô lệ trẻ con, Trung thu năm nay nước ta đã được tự do, các cháu đã trở thành tiểu chủ nhân của một nước độc lập”. Những lời Bác viết thật là giản dị, gần gũi và trùi mến.
          Vui Trung thu nhưng Bác Hồ không quên nhắc các cháu những điều thiết thực: “Hôm nay các cháu tha hồ vui chơi cho thỏa chí; ngày mai mong các cháu hết sức học tập. Phải siêng tập thể thao cho mình mẩy nở nang. Và ra sức giúp việc cho Hội Nhi đồng cứu quốc”. Đến vui tết với thiếu nhi đêm Trung thu đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa tháng 9 năm 1945, Bác căn dặn: “Hôm nay Tết Trung thu là của các cháu. Mà cũng là một cuộc biểu tình của các cháu để tỏ lòng yêu nước và để ủng hộ nền độc lập! Các cháu phải ngoan, ở nhà phải nghe lời bố mẹ, đi học phải siêng năng, đối với thầy và bạn phải yêu kính. Các cháu phải thương yêu nước ta. Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do”.
          Có thể thấy tình thương yêu bao la của Bác dành cho thế hệ trẻ, ở Bác luôn muốn tạo mọi điều kiện tốt nhất để trẻ em được vui chơi, học tập. Vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc, vì tương lai của đất nước, Bác luôn căn dặn thiếu niên nhi đồng phải phấn đấu trong học tập và rèn luyện, phải chăm ngoan học giỏi, tự hào về quê hương đất nước, có trách nhiệm xây dựng và bảo vệ đất nước.
          Giữa bộn bề công việc của đất nước, cho dù sự cách mạng của đất nước gặp muôn vàn khó khăn, gian khổ, thiếu thôn nhưng Bác không bao giờ quên dành sự quan tâm đặc biệt cho thiếu niên và nhi đồng. Trong thư chúc Tết Trung thu gửi các cháu nhi đồng ngày 13 tháng 9 năm 1951, giữa lúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp gặp nhiều khó khăn, Bác mở đầu bằng mấy vần thơ lục bát thật cảm động:

Trung thu trăng sáng như gương
Bác Hồ ngắm cảnh nhớ thương nhi đồng…

          Chỉ qua mấy vần thơ lục bát, ta thấy được tình thương bao la của Bác, trong trái tim Bác luôn có hình bóng của các cháu thiếu nhi. Đồng thời Bác luôn quan tâm nhắc nhở thiếu nhi phải yêu nước, ghét giặc, biết giúp đỡ thương binh, biết đoàn kết và thi đua làm nhiều việc có ích cho kháng chiến.
          Trung thu năm 1954 là “Trung thu hòa bình đầu tiên sau 9 năm kháng chiến chống pháp của nhân dân ta”. Trong thư Bác khen ngợi sự đóng góp của thiếu nhi cho cuộc kháng chiến. Trong không khí hân hoan mừng thắng lợi của đất nước, Bác viết: “Trăng thu trong đẹp, sáng rọi khắp nơi, từ Nam đến Bắc. Cũng như lòng Bác yêu quý tất cả các cháu miền Bắc cũng như miền Nam”. Cuối thư Bác thể hiện lòng mong đợi thiết tha: “Đến ngày Nam Bắc một nhà. Các cháu xúm xít thì ta vui lòng”. Bác luôn có sự khích lệ, động viên kịp thời đối với thế hệ trẻ để thế hệ trẻ nối tiếp truyền thống vẻ vang của cha ông, đất nước.
          Năm 1960, “Nói chuyện Trung thu với các em nhi đồng”. Bằng lời văn dí dỏm Bác kể: “Theo chuyện đời xưa Việt Nam thì trên mặt trăng có chú cuội chăn trâu: Chú cuội ngồi ở trong trăng. Để trâu ăn lúa nhăn răng mà cười...” Cuối bài Bác viết: “Nhờ cách mạng tháng Tám thành công và kháng chiến cứu nước thắng lợi, các em đã sinh trưởng trong chế độ xã hội chủ nghĩa. Nhờ Đảng săn sóc và Đoàn giúp đỡ, các em sẽ cố gắng về nhiều mặt để xứng đáng là người chủ tương lai của đất nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh”. Đây là lá thư cuối cùng của Bác, vì sau này do chiến tranh và bận rộn với nhiều công việc Bác không có nhiều thời gian viết thư cho thiếu niên, nhi đồng.
          Có thể nói thư và thơ Trung thu, sau này là Di chúc của Bác Hồ luôn thể hiện “muôn vàn tình thân yêu” của Bác đối với thiếu niên nhi đồng. Cứ mỗi dịp Tết Trung thu đến, thiếu nhi Việt Nam nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung lại càng nhớ Bác hơn, nhớ những vần thơ, những lá thư của Bác gửi chúc Tết Trung thu đến thiếu nhi cả nước.  
          Đã 48 năm kể từ ngày Bác đi xa, thiếu nhi cả nước không còn được nhận thư và thơ Trung thu của Bác gửi nữa. Nhưng tình thương bao la của Bác đối với thiếu nhi vẫn còn mãi trong trái tim nhân dân Việt Nam qua các thế hệ, đó chính là động lực để thiếu nhi cả nước phấn đấu học tập, rèn luyện để trở thành chủ nhân tương lai của đất nước, xứng đáng là cháu Bác Hồ Chí Minh.
 

 Thạc sĩ Lê Minh Phương
   Giảng viên phòng Đào tạo

Tài liệu tham khảo
www.archives.gov.vn: Trung thu nhớ Bác
Theo DangCongSanVietNam.