Thể thức văn bản là tập hợp các thành phần cấu thành văn bản, bao gồm những thành phần chính áp dụng đối với tất cả các loại văn bản và các thành phần bổ sung trong những trường hợp cụ thể hoặc đối với một số loại văn bản nhất định. Văn bản trong hệ thống chính trị nước ta được phân loại thành văn bản của Đảng, văn bản của Nhà nước, văn bản của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Giữa các loại văn bản này có sự khác nhau cơ bản về thể thức, kỹ thuật trình bày. Trong phạm vi bài viết này chỉ so sánh những điểm khác nhau về thể thức, kỹ thuật trình bày giữa văn bản của Đảng và văn bản hành chính Nhà nước để người đọc dễ tiếp nhận và phân biệt.
          Đối với văn bản của Đảng, hiện nay thực hiện theo Hướng dẫn số 36-HD/TW ngày 03/4/2018 của Văn phòng Trung ương Đảng về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản của Đảng, sử dụng thống nhất việc trình bày các thành phần thể thức và kỹ thuật trong văn bản của hệ thống tổ chức Đảng từ Trung ương đến cơ sở.
          Đối với văn bản hành chính Nhà nước, Chính phủ ban hành Nghị định số 30/2020/NĐ-CP ngày 05/3/2020 về công tác văn thư. Nghị định này đã đưa ra quy định thống nhất về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản hành chính áp dụng trong các cơ quan nhà nước trên phạm vi toàn quốc.
          Tuy nhiên, thực tế chỉ ra rằng, việc trình bày chưa chính xác hoặc nhầm lẫn về thể thức, kỹ thuật giữa văn bản của Đảng và văn bản hành chính Nhà nước khi soạn thảo, ban hành văn bản vẫn thường xảy ra. Nguyên nhân là do: người soạn thảo chưa nắm chắc và chưa phân biệt được các văn bản quy định, hướng dẫn về thể thức, kỹ thuật trình bày của từng loại văn bản; chỉ chú ý đến nội dung văn bản mà chưa chú ý đến yêu cầu về thể thức và kỹ thuật trình bày; hạn chế về chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ làm công tác kiểm tra, thẩm định, rà soát văn bản; do kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ: vừa là cán bộ, công chức, viên chức nhưng vừa phải kiêm nhiệm công tác Đảng hoặc đoàn thể nên dẫn đến nhầm lẫn trong quá trình soạn thảo, ban hành các loại văn bản,…
          Để tránh xảy ra những sai sót, nhầm lẫn về thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản của Đảng và văn bản hành chính Nhà nước, có thể phân biệt hai loại văn bản này dựa trên những điểm khác nhau cơ bản như sau:
          Một là, điểm khác nhau về quy định chung:
 

          Hai là, điểm khác nhau trong quy định về thành phần thể thức chính:
 

          Ba là, điểm khác nhau trong quy định về thành phần thể thức bổ sung:
 

          Trên đây là những điểm khác nhau cơ bản về thể thức, kỹ thuật trình bày giữa văn bản của Đảng và văn bản hành chính Nhà nước xét theo các quy định hiện hành. Trong quá trình soạn thảo, ngoài việc chú ý đến nội dung văn bản, người soạn thảo cần quan tâm đến yếu tố thể thức và kỹ thuật trình bày để tránh việc sai sót, nhầm lẫn, hướng tới việc soạn thảo và ban hành văn bản mang tính chuyên nghiệp, hiện đại, phục vụ tốt hơn quá trình thực hiện công vụ./.  

Tài liệu tham khảo:
[1] Hướng dẫn số 36-HD/TW ngày 03/4/2018 của Văn phòng Trung ương Đảng về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản của Đảng
[2] Nghị định số 30/2020/NĐ-CP ngày 05/3/2020 về công tác văn thư

 

Cử nhân Quan Văn  Tuân
Giảng viên khoa Nhà nước và pháp luật