Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 691/QĐ-TTg ngày 5-6-2018 về tiêu chí xã nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020. Xã được công nhận NTM kiểu mẫu là xã đã đạt chuẩn nâng cao theo quy định. Tại tỉnh ta, đã có 23 xã đạt chuẩn NTM. Đây là tiền đề để xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
 

Phụ nữ thôn Hợp Hòa 1, xã Lưỡng Vượng (TP Tuyên Quang) trồng hoa 2 bên đường bê tông liên thôn.
 

Xác định rõ xây dựng NTM là quá trình liên tục, lâu dài có điểm bắt đầu nhưng không có điểm kết thúc, các xã sau khi đã được công nhận đạt chuẩn đang tiếp tục phấn đấu nâng cao chất lượng các tiêu chí hướng tới xây dựng NTM kiểu mẫu. Văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM tỉnh đang xây dựng phương án để tham mưu cho tỉnh ban hành hướng dẫn thực hiện các mục tiêu bảo đảm xây dựng NTM kiểu mẫu phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh. 
Xã Mỹ Bằng (Yên Sơn) sau hơn 3 năm hoàn thành xây dựng nông thôn mới, cấp ủy, chính quyền, người dân không tự bằng lòng với những kết quả đã đạt được, tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua để nâng cao chất lượng các tiêu chí, phấn đấu trở thành xã NTM kiểu mẫu. 
Ông Đỗ Văn Dậu, Chủ tịch UBND xã cho biết, người dân Mỹ Bằng sống bằng nghề làm chè là chính nên bà con đang xây dựng vườn chè kiểu mẫu. Vườn chè kiểu mẫu với các tiêu chuẩn về năng suất, chất lượng cao, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Theo ông Dậu, để làm được điều này, người dân tập trung cải tạo vườn chè già cỗi, trồng thay thế bằng các giống chè lai, chè đặc sản có năng suất, chất lượng cao. Trung bình mỗi năm, toàn xã đã cải tạo được từ 4 đến 5 ha chè.
Hiện gần 900 ha chè nguyên liệu trên địa bàn đã cơ bản được cải tạo, các giống chè LDP1, LDP 2, chè Bát Tiên, chè Ngọc Thúy đã được đưa vào trồng phổ biến. Nhờ đó năng suất, chất lượng, giá trị chè đã được nâng lên đáng kể. Hiện năng suất chè bình quân của xã đạt 15,2 tấn/ha, tăng 2 tấn so với năm 2015; cá biệt có vườn chè năng suất lên đến trên 20 tấn/ha. Ước tính sơ bộ, mỗi năm người dân Mỹ Bằng thu khoảng 50 tỷ từ làm chè.
 

Vườn chè kiểu mẫu của người dân thôn Lập Thành, xã Mỹ Bằng đạt năng suất 17 tấn chè/ha.
 

Dù mới về đích NTM năm 2017, song xã Lưỡng Vượng (TP Tuyên Quang) đã có hình hài của NTM kiểu mẫu. Hầu hết các thôn, xóm đã và đang vươn tới mục tiêu khu dân cư kiểu mẫu với tiêu chuẩn xanh, sạch, đẹp… Chị Vũ Thị Khuyên, thôn Hợp Hòa 1 phấn khởi cho biết, chị em trong thôn ai cũng tích cực cải tạo, dọn dẹp nhà cửa, trồng cây, làm vườn hoa trước nhà. Mỗi nhà một vườn hoa đã hình thành một đường hoa tô đẹp cho cả khu dân cư.  
Ông Đỗ Đức Chiến, Phó Chủ tịch UBND huyện Hàm Yên cho rằng, đạt mục tiêu đến năm 2020 Hàm Yên trở thành huyện NTM, xã Thái Hòa đạt xã NTM kiểu mẫu, huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tranh thủ mọi nguồn lực  đầu tư xây dựng hạ tầng, triển khai các dự án phát triển kinh tế… Tính từ đầu năm đến nay huyện đã huy động được gần 19 tỷ đồng từ các nguồn vốn và hàng nghìn ngày công lao động của nhân dân để xây dựng 26 công trình hạ tầng nông thôn. Trong đó có 16 công trình giao thông, 3 trường học, 3 chợ và 3 nhà văn hóa gắn với sân thể thao, quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch 17/17 xã; mở 14 lớp đào tạo nghề cho lao động nông thôn… Huyện tranh thủ nguồn lực, huy động sức dân xây dựng NTM Hàm Yên đã nâng mức bình quân từ 12 tiêu chí/xã cuối năm 2017 lên 12,12 tiêu chí/xã như hiện nay.
Xây dựng NTM kiểu mẫu được đánh giá trên các tiêu chí: Sản xuất - thu nhập - hộ nghèo, giáo dục - y tế - văn hóa, môi trường, an ninh trật tự - hành chính công. Theo Văn phòng Ban điều phối Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM tỉnh, bên cạnh nhóm tiêu chí thuận lợi sẽ có nhóm tiêu chí gặp nhiều khó khăn. Điển hình như nhóm sản xuất - thu nhập - hộ nghèo và nhóm tiêu chí về môi trường. Bởi trên thực tế tỉnh ta sản xuất nông nghiệp vẫn là chủ yếu, nhiều địa phương đã bước đầu sản xuất theo hướng hàng hóa tuy nhiên do thị trường tiêu thụ bấp bênh tiềm ẩn nhiều rủi ro. Hơn nữa ý thức bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân chưa tốt, đây là những rào cản trong tiến trình xây dựng NTM kiểu mẫu. Do vậy để đạt mục tiêu xây dựng NTM kiểu mẫu rất cần sự quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các địa phương; nguồn lực từ các tổ chức và hơn hết là nguồn lực từ nhân dân những chủ thể trong công cuộc xây dựng NTM và NTM kiểu mẫu.